ชื่อเสียงเลื่องลือนาม ส้มโอทับทิมสยามที่คู่ควร
“ส้มโอทับทิมสยาม” เป็นส้มโอสายพันธุ์ใหม่ ที่มีการปรับปรุงพันธุ์ขึ้นมาจากชุมชนบ้านแสงวิมาน ตำบลคลองน้อย อำเภอปากพนัง จังหวัดนครศรีธรรมราช ในอดีตเล่ากันว่าชุมชนบ้านแสงวิมานอพยพมาจากปากลัด(อำเภอพระประแดงจังหวัดสมุทรปราการ) และจังหวัดนนทบุรี โดยการก่อตั้งหมู่บ้านแสงวิมานเกิดขึ้นจากชื่อของสองตระกูลคือตระกูลนายแสง และตระกูลนายมาน ในช่วงแรกชุมชนนี้มีการทำนาข้าวเป็นหลักต่อมามีการทำสวนผักและสวนผลไม้ โดยใช้ประสบการณ์และภูมิปัญญาดั้งเดิม ต่อมาจึงเริ่มมีการปลูกส้มโอ เริ่มต้นจากการปลูกส้มโอพันธุ์ทองดีและขาวพวงซึ่งเป็นส้มโอขึ้นชื่อจากจังหวัดนครปฐม และได้ผลเป็นที่น่าพอใจ
ต่อมาประมาณปี พ.ศ.2523 เกษตรกรชื่อนายสมหวัง มันแหละได้นำเอาเมล็ดและกิ่งตอนของส้มโอพื้นเมืองจาก อำเภอยะรัง จังหวัดปัตตานี ที่ชาวบ้านเรียกว่า “ส้มโอสีชมพู” เนื่องจากมีเนื้อสีชมพูเข้มค่อนข้างแดง ผลมีขนาดใหญ่แต่มีรสขม ไม่นิยมรับประทาน โดยมีการให้ชื่อว่า “ส้มอมรกต” เนื่องจากมีผิวเขียวเข้มคล้ายมรกต ไม่นานนักเกษตรกรได้คัดเลือกและปรับปรุงสายพันธุ์เรื่อยมาจนได้ส้พันธุ์มโอที่มีเนื้อสีแดงเข้มคล้ายทับทิม รสชาติหอมหวานชวนรับประทาน และได้ให้ชื่อว่า “ส้มโอทับทิมสยาม”
แหล่งที่มา: กระทรวงพาณิชย์. กรมทรัพย์สินทางปัญญา. (2553). สิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ ส้มโอทับทิมสยามปากพนัง. สืบค้น 3 พฤศจิกายน 2563, จาก https://www.ipthailand.go.th/images/781/id_53100071.pdf
บุญยงค์ เกศเทศ. (2563). “ทับทิมสยาม” ส้มโอพันธุ์พื้นเมือง จากยะรัง ถึงปากพนัง. สืบค้น 3 พฤศจิกายน 2563, จาก https://www.technologychaoban.com/thai-local-wisdom/article_152130
“ส้มโอทับทิมสยาม” อร่อยถูกใจผู้ปลูกผู้กิน. (2557). สืบค้น 3 พฤศจิกายน 2563, จาก https://www.thairath.co.th/content/466375
กฤษณะเดช เจริญสุธาสินี และมัลลิกา เจริญสุธาสินี. (2561). รวยด้วยส้มโอทับทิมสยาม. สืบค้น 3 พฤศจิกายน 2563, จาก http://www.thai-explore.net/file_upload/submitter/file_doc/1a4b89c5e5cdbcb3c5fce1248 3af4cbb.pdf